Wiele rzeczy napisano na temat używek, ich szkodliwości właściwości uzależniających itp. Próbowano je kontrolować poprzez różne oddziaływania społeczne (zasady etyczne, moralność), religijne zakazy, nakazy i ograniczenia, a nawet poprzez zistytucjonalizowane formy przymusu i przemocy czyli państwo. Stworzono wiele teorii tłumaczących dlaczego ludzie sięgają po używki jednakże niewiele osób zastanawiało się dlaczego jedne używki są popularniejsze od innych, dlaczego niektóre są bardziej akceptowane przez społeczeństwa.
Chciałbym przedstawić kilka swoich przemyśleń dotyczących tego w jaki sposób spośród wielu rozmaitych narkotyków na niekwestionowanego lidera wysuną się alkohol etylowy. Jeżeli przyjrzymy się działaniu alkoholu na ludzki organizm i umysł, oraz porównamy go z innymi substancjami psychoaktywnymi, dosyć szybko okaże się że wypada on dosyć słabo w porównaniu z pozostałymi "atraktorami". Nie jest tak euforyzujący jak opiaty, nie posiada też aż takiej siły uzależniającej. Nie potrafi wywołać halucynacji czy innych tzw. "odmiennych stanów świadomości". Etanol nie ma też nadzwyczajnych właściwości empatogennych jeżeli porównamy go chociażby z THC lub MDMA. W żaden sposób nie zwiększa też wytrzymałości organizmu czy odporności na głód jak czynią to różne stymulanty. Przy tych wszystkich brakach zalet w porównaniu z innymi używkami ma też masę wad. Jest toksyczny dla organizmu, posiada spory potencjał uzależniający (potrafi uzależniać również fizycznie), przedawkowanie i "syndrom dnia następnego" są bardzo nieprzyjemne. Więc stosunek zysku i kosztu dla alkoholu jest bardzo mizerny. Jednak mimo wszystko to właśnie etanol jest najbardziej popularnym i najszerzej akceptowanym "czasoumilaczem" i to w większości ludzkich społeczeństw na świecie.
Żeby wyjaśnić dlaczego tak jest musimy znaleźć cechę wyróżniającą alkohol spośród innych używek.
Faktem jest że ludzie od kiedy tylko się pojawili czyli od około 100 tysięcy lat, używali różnych roślin i grzybów żeby życie uczynić znośniejszym. Pierwsze napoje alkoholowe zaczęto wytwarzać jednak dosyć niedawno bo zaledwie 10 tysięcy lat temu. W tym miejscu trzeba zwrócić uwagę na fakt że każdą roślinę halucynogenną można skonsumować w chwili gdy ją się znajdzie, zupełnie inaczej sprawy mają się z napojami alkoholowymi. Ponieważ aby wytworzyć alkohol musi zajść czasochłonny proces fermentacji. Pierwszym trunkiem jaki nauczył wytwarzać się człowiek było piwo, chociaż powstawało w inny sposób niż obecnie. Na początku (według archeologów działo się to w Mezopotamii) zbierano dziko rosnące zboża, przeżuwano ich ziarno aby enzymy zawarte w ślinie mogły rozłożyć skrobie na fermentowalne cukry proste. Przeżutą papkę wypluwano do glinianego naczynia, dolewano wody a resztą zajmowały się drożdże które akurat w Mezopotamii żyły dziko w ogromnej ilości. Po dwóch trzech tygodniach można już się było napić neolitycznego browarka. Z czasem zboża zaczęto uprawiać, przeżuwanie zastąpiono słodowaniem i zacieraniem, w średniowieczu mnisi wpadli na pomysł dodania chmielu do piwa i tak mniej więcej powstał znany nam dziś napój.
Wracając jednak do sedna, jeszcze raz podkreślę że cechą różniącą napoje alkoholowe od innych używek jest fakt że w przypadku alkoholu, moment konsumpcji jest oddzielony w czasie od momentu produkcji. Co wpływa na zmniejszenie się preferencji czasowej. Tutaj dwa słowa wyjaśnienia co to takiego ta preferencja, otóż każdy człowiek woli otrzymać dobro wcześniej niż później, często woli nawet otrzymać mniejsze dobro wcześniej niż większe dobro później. Im bardziej chce otrzymać satysfakcję już teraz tym jego preferencja czasowa jest większa, im bardziej potrafi się powstrzymać od natychmiastowego zaspokojenia tym jego preferencja czasowa jest mniejsza.
Teraz pozostaje nam już tylko połączyć ze sobą pewne fakty. Ludzie i społeczności które spożywały alkohol charakteryzowały się mniejszą preferencją czasową w porównaniu z innymi społecznościami. Dlatego też miały większą skłonność do angażowania się w bardziej produktywne zajęcia jak np. w rolnictwo zamiast w polowanie. Skutkowało to ich szybszym rozwojem i ekspansją a w końcu opanowaniem przez nie całego świata. W ten oto sposób alkohol, pomimo swoich wszystkich wad, stał się najpopularniejszą używką na świecie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz